وەرزی پاشاگەردانی شا، یان خەمە قوڵەکانی دەرەنجامی تێکۆشان لە دیدی مەسعود په‌رێشان دا

ئاكۆ عه‌بدوڵا
دوای وەستانی ماوەیەكی درێژ لە بڵاوكردنەوەی كۆ شیعر، ساڵی 2011 مەسعود پەرێشانی شاعیر و رۆژنامه‌نووس، به‌ جارێك سێ كۆمه‌ڵه‌ شیعری بە ناوەكانی (هه‌رزه‌یی وه‌رزی جوامێری)، (مانگه‌ شه‌و)، (خونچه‌ شیعره‌كانی مه‌سعوود په‌رێشان) بڵاوكردەوە. ئەوسا لە وتارێكدا گەشتێكم بە ناویاندا كرد كە لە ژمارەی 58ی گۆڤاری (نووسەری نوێ) ی مانگی كانونی یەكەمی ئەو ساڵە بڵاوكراوە. كارەكەی من خوێندنەوەیەكی خێرابوو. بێگومان خوێندنەوەی خێراش جگە لە ناساندنێكی بێنتێرنەكردە، زیاتر نییە. هەر جارێكیش كە چاو بە شیعرەكانی ناو ئەو كۆمەڵانەدا دەخشێنم، وێنە جوانەكانی ناویان، بە داڕێژتنە جۆشدارەكانیان، ئارامیەكی گیانیم پێدەبەخشن. بەداخەوە لەو ساوە هیچ بەرهەمێكی نوێی دیكەی ناوبراوم نەدیوە كە دڵنیام هۆكارەكەی بۆ ئەو قەیرانە كەمەرشكێنە دەگەڕێتەوە كە هەموو لایەكمانی پەڕێشانكردووە.
لەو رۆژانە كە بە دیوانی (هه‌رزه‌یی وه‌رزی جوامێری) داهاتمەوە، شیعری (وەرزی پاشاگەردانی شا) زیاد لە هەموو شیعرەكانی دیكە وەستاندمی. دەبێت لەبەر ئەوە بێت تێیدا شاعیر زۆر بە جوانی وێنەی كار و دەرەنجامێكی گرنگی ژیانی نەتەوەكەمی كێشاوە؟ یاخود قەیران و گرفتەكانی رۆژگاری ئەمڕۆ، زیاد لە هەموو شتێك ئاوڕدانەوەی لەو جۆرە بابەتانەی گەرەكە؟! 
وەڵامەكانی هەر چونێك بێت شیعری ناوبراو پێویستی بە وەستان و خوێندنەوەی قوڵ هەیە كە وەك زەنگ وایە و لەوساوە بۆ بە ئاگاهاتنەوە لێدەدەرێ، بەڵام كێ گوێی لێدەگرێ؟! 
شیعرەكە لە دە بەش پێكهاتووە كە شاعیر ژمارەبەندی كردووە و لە لاپەڕەی 77  تا 87 كتێبەكەی داگرتووە. ناوبراو لەو بەرهەمە بەسۆیەیدا، باسی حاڵ و باری ئەوسا و ئێستای جۆرە كەسێكی كۆمەڵگەی كردووە، بێ ئەوەی بۆ جارێكیش ناویان بهێنێ. بەڵام خوێنەر دڵنیایە مەبەستی شاعیر ئەو كەسانەیە كە لە پێناو ژیانی نەتەوە و پساندنی كۆتی ژێردەستی و بەدەستهێنانی ئازادی، دڕ بە ژیان دەدەن و هەموو شتێكی خۆشیان، بە گیان و ژیانیشەوە پێشكەش ئەو ئامانجە دەكەن. لە ژمارە یەكی شیعرەكە پەرێشان بەو جۆرە وەسفی ئەوسای ئەو جۆرە كەسانەی كردووە:

چیایان كردە پشتە كۆڵ
رووباریان هێنایە نێو دۆڵ
شاخیان لە ئامێزی خۆیان، حەواندەوە
پێدەشت و گۆدۆڵە و كەپكیان
لەژێر پێی شەوڕۆی نەرمۆڵە تواندەوە

گومان لەوەدانییە راستەوخۆ ناو نەهێنانیان بە (پێشمەرگە) هێندەی دیكەی لایەنی ستاتیكی شیعرەكەی سەنگینكردووە. ئاشكراشە مێژووی بەرخودانی میللەتی كورد، لەلایەن ئەو جۆرە كەسانە و بە خەبات و جەسووری و پێداگریان، پڕكراوەتەوە. هەموو ئەو رژێمانەی ئەوسا (وەك ئەوەی شاعیر باس لە رابردوو دەكات) بەدەست هەڵوێست و بەرخودانی ئەوان، ناخۆشی و مەینەتی زۆریان چەشت. هەر ئەو چیا كردنە پشتە كۆڵ و رووبار هێنانە نێو دۆڵەش بوو، تەخت و تەراجی یەك لە دوایەكیانی هەرەسپێهێنا.
لە ریزبەندی دووەمدا بۆ ئەوەی شاعیر وێنەكە جوانتر و شایستانەتر نیشانبدا و خوێنەریش دڵنیاكاتەوە، ئەوان لە پێناو مافی زەوتكراو تێدەكۆشان، نەك ئەشقیا و یاخی و یاسابەزێنبن. بەوپەڕی پیرۆزیش هەوڵی بە دیهێنانی پەیامەكەیان دەدا، بەو جۆرە لە وەسفەكان بەردەوامدەبێ: 
 ئەوان مێگەلە ئاسكێك بوون
وەكو خەیاڵ، وەكو خەون
سرتەیان دەهات كە گەدەی 
خۆیان دەخستە نێو لەپی چۆل و وێران
ورتەیان نەدەهات كاتێ
هەناسەیان لە ئاقاری بێ ورتەیی
دەخستە نێو هەگبەیەكی بەبێ زوبان

بە هەمان شێوە لە ریزبەندی سێیەمی شیعرەكە، درێژەی بە وەسفی خۆبەخشی و گیانفیدایی ئەوان داوە، بەبێ ئەوەی هیچ زیادەڕۆیی بكات. ئەوە جگە لەوەی لەو بوارەدا داستانی سەرسوڕهێنەر هێندە زۆرە و شاعیریش پێویستی بە هیچیان نەبووە، ئەوەتا بە ئاسپایی دەڵێت:
 ئەوان ڕۆحیان خستە سەر دەست
مۆمی جەستەیان لەنێو (با) تواندەوە
ئەوان لە پشوو ماندوو بوون
لە هەڵمەتان جەستەیان دەحەساندەوە
بە درێژایی مێژوو، یەكێك لە تایبەتمەندییەكانی میللەتەكەمان كە مایەی شانازییە، بریتییە لەو جەسووریەی كە لەبەرامبەر زەبرە گەورە و بێهاوتایەكانی دوژمنان، بۆتە هۆكاری مانەوە و بەردەوامبوون و هەندێك جاریش گەیشتن بە لوتكەی سەركەوتن. كەواتە پەرێشان لەوپەڕی راستگۆیی وێنەكەی كێشاوە و حەسانەوەی جەستەش لە كاتی هەڵمەتدا، مەگەر هەر لەو تێكۆشەرانە ببینرێ كە شاعیر مەبەستیەتی. ئەوە جگە لەوەی توانەوەی مۆمی جەستە لەنێو (با) دا، هەم وێنەیەكی جوانە و هەمیش واقیعێكی یەكجار رۆشنە. نەك ئەو رۆژگارەی كە شاعیر مەبەستیەتی، ئێستاش و بگرە تا دوا ساتی ژیانی مەردەمیش، لە رۆڵەكانی نەتەوەیەك كە لە پێناو سەربەخۆیی سڵ لە هیچ ناكات، ئەوە چاوەڕوان دەكرێت. گەر ئەو رۆژانەت لە بیرچۆتەوە یاخود بە چاوی خۆت نەتدیوە. ئەوە لەو كچە ناسك و كوڕە دلێرانەی ئەمڕۆ بڕوانە كە چۆن مۆمی جەستەیان نەك لە بەرامبەر فوی با، بەڵكو لەبەرامبەر تانكی ئەهریمەنی داگیركەران و قین لە دڵانی ئەمڕۆی كورستان دەتوێننەوە. بەرەكانی بەرخودان و بەرگریكردن زۆرن، هەر ئەوەشە ئاواتی رژێمە گەورە و داگیركەرەكانی كوردستان دەپوكێنێ!!! لەو بوارەشدا پەرێشان لە كۆتایی ئەو شیعرەی گەیشتووە ترۆپك، وەك دواتر پێیدەگەین. 
 لە ریزبەندی چوارەمی شیعرەكەیدا، پەرێشان وەك ئەوەی لەوپەڕی بەرزایی بە چاوی خۆی بینیبێ و راستی رابڕدوو بگێڕێتەوە، بەو جۆرە درێژەی بە وەسف و گێڕانەوەكانی دەدات:

كە دەچونە چلەی خەڵوەت
ئەشكەوت شەرمی لێدەكردن
دواتر كە دەكەوتنە جمین
شێر حەسوودی پێدەبردن
چونكە كاتێ دادەبەزین
واتدەزانی، دەچنە مێرگی مازوو چنین
بەڵام كاتێ دەگەیشتنە پێگەی مەبەست
چۆكی خۆیان دەبەستەوەو 
پەنجە و چاو دەكەوتنە سێرە
دڵ دەكەوتە دەف لێدان و 
سەریش دەبووە ئەسپی گێرە
چلەی خەڵوەت و جمین و دابەزین و دەف لێدانی دڵ و سەر بوونە ئەسپی گێرە... ئەوانە كاری كەسانی وەهان كە ئەشكەوت بە میهرەبانییەكەی خۆی شەرمیان لێبكات و شێریش بە جەسووریەكەی خۆی حەسوودییان پێبەرێت؟ بۆچی چونكە ئەوان لە كاتی هەڵمەت بردن، لە شوێنی ترس و لەرز و دەستەوەستان و راكردن، وەك ئەوەی بۆ مازووچنین و رێواس كردن و گەشت و سەیران بچن وەهان. جا گەر تێكۆشان و هەڵمەت بردنێك كە گیان و ژیان و جەستەی گەرەك بێت، وەك مازووچنین و سەیران كردن وابێت؟ سوپای چ رژێمێكی داگیركەر و ستەمكار دەتوانێ تا سەر بەرگەی بگرێت؟ لێرەدا لێكچواندنی هەڵمەتەكانی ئەوان بە مازووچنین بەرامبەر بە قەڵغانی گوللەی سینەی كچانی بەشەكەی دیكەی نەتەوەكەمانە. ئەویشیان لە مێژووی بەرخودان و تێكۆشان لە پێناو مافە رەواكان و سەربەخۆیی، راستییەكی دیكەی خەباتی گەلەكەمانە. جێگەی شانازیشە ئەگەر لە رابردوو سینگی كچان قەڵغانی گوللە بووبێ، ئەوە لەو رۆژانەی ئێستا لەبەشێكی دیكەی كوردستانی داگیركراو، بینرا جەستەی كچان بووە قەڵغانی دەبابەی داگیركەر. ئەو رووداوە كە هەموو جیهان دەمبەستراوانە بینییان، مستێكی یەكجار بە ئێش بوو لە قەپۆزی گەورە دوژمنی ئێستامان درا و دەماودەم و خستییە سەر زەوی. 
شاعیر شارەزای تەواوی تایبەتمەندییەكانی ئەو جۆرە كەسانەیە بۆیە دواتر لە هەردوو كۆپلەی ریزبەندی پێنجەمی شیعرەكە بەو جۆرە وێنەكەی تەواو دەكات: 
گاڵتەیان بە مەرگ دەهات
بۆیە خەویان لێ نەدەكەوت
بە ئازار حەزیان تێر دەكرد
بۆیە خەمیان بەرنەدەكەوت
***
ئەوان دەگمەن بوون زۆر دەگمەن
وەك مرواری وەكو باران
ئەوان پێشەنگ بوون زۆر پێشەنگ
وەك فریاد ڕەس، وەك قوڵینگەكانی یەزدان
بێگومان گاڵتە بەمەرگ هاتن، سیفەت و ناوێكی دیكەیە بۆ پێشمەرگە. وەسفێكیشە تەنیا شایەنی ئەوە، بۆیە لێرەدا پەرێشان وەك (دەگمەن) وەسفیكردون. دەگمەنێك وەك مرواری و وەكو باران. بێگومان مەرج نییە هەموو كات و لە هەموو شوێنێك مرواری و باران دەگمەن بن، بەتایبەتی ئەوەی دووەم. بەڵام لەوانەیە شاعیر مەبەستی لە دەگمەنی و بەهاداری مرواری بۆ ئەوەبێ كە لە كاڵا دەگمەنەكانە. دەبێت بارانەكەش زیاتر وەك واتا مەجازیەكەی بێت كە تین و دەرەنجام دەگەیەنێ. نەك هەر ئەوەندە بەڵكو لە كۆپلەی یەكەمی ریزبەندی شەشەمی شیعرەكە، پەرێشان زیاتر بە بەها و گرنگی ئەوانەدا رۆیشتووە كە تێیدا دەڵێت:  
پیرۆزبوون تا ئاستی ئەوەی
سوێندی گەورەمان هەم ناویان هەم سەریان بێ
خۆشەویست بوون تا ئەو ئاستەی
وێنەیان لەسەر سینگمان بێ
***
ئەوانەی ساڵانی پێش راپەڕینە مەزن و شكۆدارەكەی ساڵی 1991 یان لەبیربێت، شاهیدی ئەوە دەدەن، بەشێكی زۆری سوێندە یەكلاكەرەوەكانمان ئەوانەبوون (بە كوردستان، بە خوێنی شەهیدان، بە پێشمەرگە...) راستە ئەمڕۆ جۆرێك لە هۆشیاربوونەوە لە سوێند خواردن دەبینرێت كە گوایە جگە لە خودا و پیرۆزیەكانی، دروست نییە سوێند بە شتی دیكە بخورێت، بەڵام ئایا ئەوساش ئەوە نەدەزانرا؟ یاخود پیرۆزیەكە گەیشتبووە ئەو ئاستەی بەسەر هەست و سۆزدا زاڵ بێت؟ 
راستە دوای سەربەخۆبوون لەو بەشە بچووكەی كوردستانەكەمان، شت بۆ پێشمەرگە كرا. {ئەگەر بە نایەكسانیش بێت كە دەبوایە جیاوازی نەكرێت} پۆستەر بۆ شەهیدی پێشمەرگە و شوێنیش بە ناوی هەندێكیان كرا. منداڵە شەهیدی پێشمەرگەش كەم تا زۆر لە رووی ماددی سودمەندبوون، بەڵام جۆرە لە كورتیدانێك هەبوو. جۆرە پەراوێزخستنێكی ئاشكرا كە لێرەدا تەنیا جێگەی ئەو ئاماژەیەی دەبێتەوە. سەیركە لە كۆپلەی دووەمی ئەو بەشەی شیعرەكە پەرێشانی شاعیر رەشبینیەكەی خۆی چۆن دەربڕیوە:   
بەڵام ئەمڕۆ
لەناخی نغرۆی نێو ناخی وەی باوكەڕۆ
نەك هەر خەمخوان بەڵكو شەوبۆ 
بۆنی هەناسەیشی بۆتە 
پاشەڕۆی تۆنترەقەی بۆنسۆ
لەگەڵ ئەوەی شیعرەكە مێژووی نووسین و داڕێژتنی لەسەر نییە. ئەگەر هی ساڵانی نەوەتەكانی سەدەی رابردووبێ، جۆرە رەهەندێك هەڵدەگرێت، لە دوای ساڵانی دوو هەزارەكانیش داڕێژرابێ جۆرێكی دیكە، چونكە لە نێوان ئەو دوو دەیەدا لە هەموو روویەكەوە جیاوازی زۆرە، بەتایبەتیش بۆ بار و حاڵ و پێگەی پێشمەرگە. بەڵام لە هەر كاتێك داڕێژرابێ رەنگدانەوەی ئەو دۆخەیە كە لە دەرەنجامەكانی دوای راپەرین و دامەزراندنی حكومەتی هەرێم هاتەئارا. كە بێگومان تێیدا جۆرە پەراوێزخستنێكی ناڕەوای پێشمەرگە روویدا!! پەراوێزخستنەكەش لەلایەن بەرپرسەكانی خودی پێشمەرگەوە بوو، چونكە ئەوان سەربەرزانە جلەوی دەسەڵات و كارگێڕییان گرتە دەست و میللەتیش هەموو شتێكی پێشكەش بە وان كرد، دەنگەكانیان، ماڵەكانیان، خەونەكانیان، خۆزگەكانیان..... ئینجا ئەگەر لە شوێنی پێشمەرگەیەكی ماندوو و فیداكار، كەسێكی نۆكەر و پیاوی رژێمی پێشوو و كۆنە بەعسی، حوكمداربووبێ، ئەوە بە پشتیوانی و پشتگیری بەرپرسی پێشمەرگەكە، لەو شوێنە دانراوە. پێوەری مەحسوبییەت و مەنسووبییەت بەسەر پێوەرەكانی دیكەوەبووە. بەداخەوە بەڵێ خەباتگێڕی وەها زۆرن بە دەردی پەرێسان وتەنی، لەناخی نغرۆی نێو ناخی وەی باوكەڕۆ، بۆنی هانەسە و ئاههەڵكێشانیان بووە پاشەڕۆی تۆنترەقەی بۆنسۆ!!! كە دەبوایە بەبێ جیاوازی، هەموو خەباتگێڕێك بە ماف و بەهای خەباتەكەی شادبووایە، هەرچەندە خەباتی لەو جۆرە، بەهیچ سامانێكی ماددی سەوداناكرێت. دەبوایە وەك رێزیش لە خەبات، دەستەواژەی (بژی پێشمەرگە) وەك دروشم لە زۆر شتی فەرمی بەكارهێنرابا. بەهەرحاڵ لە ریزبەندی حەوتەمی شیعرەكەدا رەشبینیەكەی شاعیر زیاتر دەردەكەوێت كە دەڵێت:  
نەك هەر سەیرە سۆبەتیشە
كەوا ئەمڕۆ
پڵنگ بوونەتە پشیلە
شێرەكانیش 
ڕەنگیان گوڕاوە و دەنگیشیان
لە نەڕەوە بۆتە لاوانەوەی كۆیلە
بازەكانیش 
چاویان كزەو
بوونەتە خودان چاویلكەی زۆر خنجیلە
بەڵی لەو بەشەدا ئەو پاشاگەردانییەی شاعیر مەبەستییەتی زیاتر دەركەوتووە. راستە بەشێكی دیار لەوانەی گیانی خۆیان خستە پێش مەرگ و گەنجی هێز و جوانی خۆیان لە پێناو رووبەڕووبونەوەی دوژمن نەزر كرد، رێز لە رەنجیان نەگیرا و لە شوێنیاندا كورسی و پایە بە كەسانی دیكەی ناشایستە درا. ئەوە بارێكە بەسەر هەموو ئەو بار گۆڕانانە دادێت كە لە پای شوڕش و راپەرینەكان دێتەئارا. سەیری مێژووی جیهان بكە كۆمەڵگەیەك نابینیەوە كەسانی مشەخۆر و ترسنۆك و تەنانەت نۆكەر و خۆفرۆشی تێدا نەبینرێ كە بەری رەنج و خەباتی تێكۆشەرانی نەخواردبێ، بە شۆڕشەكەی فەرەنسا و ماوە ترسێنەرەكەشی كە گوایە كۆمەڵگەی فەرەنسییان لە پیاوانی سەر بە رژێمی پێشوو، پاككردەوە. لە مێژووی كۆن و نوێی كۆمەڵگەكانی ژێر كۆلۆنیالی وردبەوە. زۆر دیمەنی وەها دەبینی كە لەناویاندا پڵینگ بۆتە پشیلە و نەڕەی جارانی لە دەستداوە. لە رێزبەندی هەشتەمی شیعرەكە دیارە شاعیر بەو دەرەنجامە زۆر كاریگەربوو و بۆیە شاعیریانەتر دیمەنەكەی كێشاوە و دەڵێ:   
بۆیە ئەمڕۆ بەداخەوە
بەداخێكی پڕ ئاخەوە
بەئاخێكی لە ناخەوە
بەسۆزێكی پڕ لە گریەی نێو شاخەوە
بۆ ئەو باز و شێر و پڵنگانەی دوێنێ
 كەسەر لەبەر
خودان جێگە و ڕێگە و پێگەی
شایستەبوون
بەڵام ئەمڕۆ
وەك كاڵایەكی دەستی دوو
لەسەر شۆستەكاندا كەوتوون!!

ماوەیەك لەمەوبەر بە وردی لە ژیان و بەرهەمەكانی كارلۆس لیسكانۆی نووسەری ئۆرۆگوایی، خەریكی لێكۆڵینەوە بووم، كە ناوبراو وه‌ك كه‌سێكی ئازادیخواز و خەباتگێڕ، ئازاری زۆری چەشت. نموونه‌ی ئه‌و نووسەرانەشە كه‌ بۆ خۆ رزگاركردن له‌ تاڵی و ئازاره‌كانی ناو به‌ندیخانه،‌ روویان لە نووسین كردووە. پاش بەسەربردنی ساڵانێكی درێژ لە بەندیخانە، بە ئازاری سەختی جەستەیی و دەروونی. دوای گۆڕانی رژێمی وڵات، ئازادكرا. ئەوسا كە لە سەر شەقامەكان بە رووی كەسە ناپاكەكانی سەر بە رژێمی پێشووی وڵاتەكەی دەگەیشت، زۆر پەست دەبوو. لەو بارەوە وتەیەكی گرنگی هەیە كە دەڵێت : "خه‌ڵكی له‌ ئۆرۆگوای یاده‌وه‌رییان كورته‌ و شته‌كانیان زوو بیرده‌چێت. زۆرینه‌ سه‌رده‌می دیكتاتۆریان بیرچووه‌، گه‌نجانی ئێستاش له‌و رۆژگاردا نه‌ژیاون!". دەكرێت ئەو قسەیە بۆ زۆر شوێنی جیهان لەبەرچاوبگیرێ. 
لە ریزبەندی نۆیەمی شیعرەكەدا جارێكی دیكە مەسعود پەرێشانی شاعیر گەڕاوەتەوە سەر باری رابردووی پڕ سەروەری ئەوان و درێژەی بە بەراوردكردنی حاڵ لە نێوان ئەوسا و ئێستای (سەردەمی شیعرەكە) داوە كە دەڵێت:

ئەوان دوێنێ
پاشا و میری شاخەكان بوون
ئەمڕۆكە وێڵ
دوێنێ فەرمانڕەوای ڕەها
ئەمڕۆكە شاگردێكی گێل
دوێنێ لە مەنزڵگای بەها
ئەمڕۆ لە نێو تۆڕو داوی پڕ فرت و فێڵ
دوێنێ ئەوان كەسانێك بوون
خودان بیر و بۆچوون و ڕا
ئەمڕۆ پەراوێزن لە عێڵ

لە نیوەی یەكەمی دوا زنجیرەبەندی شیعرەكەش پەرێشان وەك زۆر شاعیری دیكە، گلەیی ئەو بارە نا دروستە لە فەلەك دەكات و بە گۆڕینی چەرخەكەی تۆمەتباری دەكات. گوایە ئەو هۆكاری ئەو دۆخەیە كە تێیدا رێوی شوێنی شێری گرتۆتەوە، بەبێ ئەوەی لەبەرچاوی خۆی بگرێت، چۆن ئەو شێرانە چەرخی چەپگەری ئەویان دەهێنا هەژان. وەك دەڵێت: 
فەلەك بۆ چەرخت گۆڕیوە
رێویت خستۆتە جێی شێران؟
لەبیرت چوو ئەو شێرانە
چۆن چەرخی چەپگەردی تۆیان هێنا هەژان؟
***
من وەهای بۆ دەچم، پەرێشانی شاعیر لەو شیعرەی، وەك هەر شاعیرێكی دیكە كە من شیعرەكانیانم بە زمانەكانی كوردی و عەرەبی كەوتۆتەبەرچاو و لەناویاندا گلەییان لە فەلەك كردووە، لە بێدەسەڵاتی و ملكەچبوونی خودی خۆیان، بەرامبەر بەو حاڵەی بۆی غەمبارن، زیاترنین. تا ئێستا لەوە زیاتر شتێكی دیكەم بۆ نەكڕێندراوە. پەرێشانیش چاك دەزانێت، ئەو پەراوێزخستنە، نە دەستی فەلەك و نە دەستی دەرەكی و تەنانەت نە دەستی دوژمنێكی گەل و نەتەوەشی تێدانەبووە، بەڵكو پەراوێزخستنێكی بەشێك لە شێرەكانبووە بە دەستی بەشێكی دیكەیان، كە بێگومان ئەوان نە فەلەك و نە رێكەوت و نە نەیار و نە دوژمنن، بەڵام شاعیر چ بكات؟؟!! لە كۆپلەی دوایی دوا زنجیرەبەندی شیعرەكە، پەرێشان مل بۆ ئەو دەرەنجامە كەچ ناكات و زۆر سەركەوتووانەش جوانی شیعرەكەی و تەواوی مەبەستەكەی واقیعبینانە و گەشبینانە، بەو جۆرە تەواوكردووە كە دەڵێت : 
ڕاستە ئەوان 
ئەمڕۆ لات و پەراوێزن
لەلای گورگ و ڕێوی و چەقەڵ
زۆر بێ ڕێزن
بەڵام دڵنیابە لەوەی
لە دروێنەی كەرامەت و مەردایەتی هەر ئەوانن
كەوا خودان جۆخین و پەرێزی گەورەی
زۆر بەهێزن..!!
وەك پێشتر ئاماژەم پێدا لەگەڵ ئەوەی رێكەوتی نووسینی شیعرەكە دیارنییە و بە گشتیش هاوارێكە بۆ حاڵی پەراوێزخستنی ئەوانەی كە رۆژگارێك ترسیان دەخستە دڵی داگیركەرانی ئەو بەشەی كوردستان و بوونە سەرقافڵەی سەركەوتن و بە دەستهێنانی ئازادیەكەی، بەڵام شاعیر دڵنیایە ئەوانە وەك چۆن لە رۆژانی تاریكی و ئەنگوستە چاو، پێشەنگ و پێشمەرگ بوون، هەر وا دەبن. ئەو پاشاگەردانییەش نە ساردیان دەكاتەوە و نە ورەشیان دادەبەزێنێ، با ژیانیشیان سەخت بێ. ئەگەر رێز لە خەبات و پیرۆزی ئەرك و پەیامەكەی هەمووشیان نەگیرابێ. سنوور و گۆڕەپانی خەبات و مێژوو و مەنزلی خەرمان و بەرهەمی ماندووبوونیان زۆر گەورە و فراوانە، بەڵێ وەك شاعیر دەڵێ ئەوان خاوەن جۆخین و پەرێزی گەورەن. تێكشكاندنی ئەفسانەی داعش و شەڕكردن لە بری جیهان دژی تیرۆر، گەورەترین بەڵگەی ئێستایە. لەو كاتەی چەندان شار و شارۆچكەی عێراقی بێسەروبەر، وەك پوشی دەم با لە بەرامبەر وەیشومەی داعش تواوە، ئەوان گەورەترین بەربەستی بەردەمیان بوون. ئەوانەی كە وەك شاعیر دەڵێت (لە دروێنەی كەرامەت و مەردایەتی هەر ئەوانن). ئەوانەی لە ئاست مافەكانی نەتەوە و خاك، نە پاداشت و نە كورسی و نە موچەیان لا مەبەستە و هیچ شتێكش نایانڕمێنێ، ئەوەی زۆریش بیریان لێنەكردۆتەوە ئەو پاشاگەردانییە كە مەسعود پەرێشانی شاعیر، بەو پەڕی ویژدان و هەستكردنەوە، وێنەی كردووە!